هوشیارسازی آینده‌سازان فارس به هست‌ها و بایدها لازمه مقابله با تنش‌های آبی
تاریخ انتشار: ۵ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۷۵۴۷۹
به گزارش خبرنگار ایرنا، تنش‌های آبی در جایی معنا پیدا می‌کند که میزان تولید و مصرف با یکدیگر برابر باشد و در این صورت است که اگر به دلایلی چون شدت گرما مصرف به صورت مقطعی افزایش یابد، ممکن است این توازن به هم خورده و با کمبود مایع حیات مواجه شویم.
این چالش در استان فارس بسیار جدی است چرا که به گفته مسئولان شرکت آب و فاضلاب، این استان هم اکنون ۲۰ شهر و ۴۰۰ روستای آن درمعرض تنش‌های آبی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بدون شک نهادینه شدن فرهنگ صرفه جویی با کاهش میزان فرهنگ نوعی دامنه امن و پایدار برای دسترسی به این منابع آبی فراهم می‌کند و ما را از گزند بی آبی و مشکلات ناشی از آن در امان می‌دارد.
نگاهی به میزان مصرف آب از سوی مردم فارس، نشان می‌دهد که صرفه جویی به معنای مصرف نکردن نیست بلکه می‌توان از این منابع به دستی استفاده کرد چرا که به گفته مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان، هم اکنون سرانه مصرف در این استان میانگین ۲۰۰ لیتر است در حالی که با استفاده بهینه می‌توان این میزان را به کمی بیش از نصف کاهش داد.
به گفته علی جان آمارها نشان دهنده این است که ۶۷ درصد از مشترکان آب استان فارس مصرفی بالاتر از الگو دارد؛ با برداشتی از همین آمارهای ثبت شده می‌توان تخمین زد که نهادینه شدن فرهنگ صرفه جویی تا چه اندازه چاره‌ساز تنش‌های آبی این استان است.
غیر از مصارف خانگی آب، با توجه به اینکه بیشترین میزان مصرف و هدر رفت آب در بخش کشاورزی رخ می‌دهد، این بخش نیز باید مورد بررسی‌های کارشناسانه و پژوهشی قرار گیرد تا طرح‌هایی برای کاهش مصرف آبی باغ‌ها و مزارع ارایه شود.
اکنون که ضرورت فرهنگسازی در زمینه مصرف به اندازه آب برکسی پوشیده نیست، یکی از مهمترین گروه‌های هدف برای آموزش دیدن در این زمینه را کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند و نهادینه کردن فرهنگ صرفه‌جویی در اذهان این گروه سنی نوعی سرمایه‌گذاری برای آینده آبی ایران است.
هوشیارسازی دانش‌آموزان نسبت به آبهای نادیدنی
در این راستا به یقین "گسترش سواد آبی" دانش‌آموزان موثر خواهد بود تا علاوه بر کاهش مصرف آب در مدارس این مصرف بهینه را در قامت سفیری پویا در میان خانواده خود نیز ترویج کنند.
منابع آب زیرزمینی یکی از تامین کننده‌های اصلی نیاز آبی بشر به ویژه در کشور ایران است که تاسیسات آب زیرزمینی آن عقبه تاریخی طولانی‌مدتی دارد. آشنایی با وضعیت آبهای زیرزمینی تلنگری اثرگذار برای مصرف بهینه آب است؛ منابع آبی ارزشمندی که دور از چشم قرار دارند و به این خاطر، حفاظت و نگهداری و توجه به ظرفیت و محدودیت آنها، کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
امروز این ذخایر حیاتی به دلیل ناآگاهی و براثر فعالیت‌های انسانی و تغییرات آب و هوایی، تحت‌فشار فزاینده‌ای قرارگرفته‌اند و تعادل میان تغذیه این منابع و برداشت از آنها، برهم‌خورده است.
به این دلیل عینی کردن مسایل و چالش‌های آبهای زیرزمینی، در کانون آموزش‌های آبی امسال طرح سواد آب دانش‌آموزان یا داناب قرار گرفت تا اذهان آنها را نسبت به این مهم روشن سازد؛ طرحی که به گفته سیاوش بدری مدیرعامل و رییس هیات مدیره شرکت سهامی آب منطقه‌ای فارس، بیش از ۲ هزار و ۳۰۹ فرهنگی و دانش آموز این استان در آن مشارکت کردند.
آنطور که مدیرعامل و رییس هیات مدیره شرکت سهامی آب منطقه‌ای فارس در آیین تجلیل از برگزیده‌های این طرح گفت: این استان در منطقه خشک و نیمه خشک کشور واقع شده و ۹۰ درصد از ۱۳۹ دشت مطالعاتی آن از مناطق ممنوعه در برداشت آب است.
به گفته سیاوش بدری تنها برداشت آب از ۱۵ دشت استان فارس مجاز است.
اهمیت این گفته هنگامی روشن‌تر می‌شود که بدانیم برداشت غیر مجاز از چاه‌ها در چرخه‌ای طبیعی دیگر بخش‌ها را نیز درگیر می‌کند؛ طوریکه اضافه برداشت‌های حاشیه دریاچه های مهارلو و بختگان موجب پیشرفت آب های شور به سمت زمین های حومه این دریاچه ها شده است.
به گفته بدری بخش کشاورزی بیش از ۹۱ درصد از برداشت‌های آب فارس را به خود اختصاص داده است که برای مقابله با بی قانونی در این عرصه نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه های مزارع در دستور کار است.
پیشرفت ۱۰ درصدی رسیدن آب خلیج فارس به فارس
برای جبران بخشی از نیازهای آبی فارس انتقال آب خلیج فارس به استان‌های فارس و اصفهان در دست اجرا است و به گفته مدیرعامل و رییس هیات مدیره شرکت سهامی آب منطقه‌ای فارس تا کنون ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
به گفته او اولویت بهره برداری از این آب استفاده‌های صنعتی و در گام‌های بعد آب شرب است.
مدیرعامل و رییس هیات مدیره شرکت سهامی آب منطقه‌ای فارس افزود: علاوه بر این مطالعات احداث سه سد آبی نیز در این استان در دست انجام است.
نتیجه بخشی سواد آبی از آبخوری مدارس تا همه خانه‌ها
آشنایی با واقعیت‌های منابع آبی استان و بررسی، پژوهش و ارایه پیشنهاد در این باره تلاشی فعال است که در خلال آن سواد آبی نسل آینده ارتقا می‌یابد و نوید بخش فرداریی روشن‌تر در کاهش سرانه مصرفی استان است.
مدیرکل آموزش و پرورش فارس که روز دوشنبه در آیین اختتامیه طرح «گسترش سواد آبی» سخنرانی می‌کرد در این ارتباط گفت: هنر صرفه جویی باید در میان این نسل فرهنگ سازی شود و در این راستا مهمترین وظیفه آموزش و پرورش جریان سازی است.
محمد خلیل عسکری تاکید کرد: با توجه به محدودیت منابع آبی، کاهش بارش ها، مصرف بی رویه و دیگر شرایط موجود، آب نیازمند مدیریتی هنرمندانه است.
به اعتقاد او فرهنگ صرفه جویی باید از آبخوری‌های مدارس آغاز شود و همراه با دانش‌آموزان به همه خانه‌ها ورود کند و مورد توجه قرار گیرد.
عسکری موثرترین عنصر تربیت را مادران هستند و اثرگذارترین رسانه معلمان عنوان کرد و گفت: برای فرهنگ سازی در صرفه جویی، سواد آبی باید با سواد رسانه‌ای گره بخورد تا جریان فرهنگسازی موفق باشد.
مدیرکل آموزش و پرورش استان فارس با اشاره به اهمیت و اثرگذاری رویکرد پژوهشی حوزه آب و مدیریت منابع این حوزه، بیان کرد: همکاری این اداره کل با شرکت آب منطقه‌ای فارس به محوریت دانش‌آموزان تداوم خواهد داشت تا جریان سازی در ارتقای سواد آبی نسل آینده به سرمنزل مقصود برسد.
استان‌ها فارس ۰ نفرمنبع: ایرنا
کلیدواژه: کم آبی خشکسالی وزارت آموزش و پرورش فارس کم آبی خشکسالی وزارت آموزش و پرورش فارس فرهنگ صرفه جویی آموزش و پرورش دانش آموزان تنش های آبی استان فارس منابع آبی سواد آبی منابع آب سواد آب
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۷۵۴۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فارس رتبه نخست کشور در تولید هسته‌های اولیه بذری کشور
ابوالفتح مرادی در نشست خبری با اشاره به برگزاری یازدهمین تور رسانه‌ای در مرکز تحقیقات و منابع طبیعی استان فارس، به دستاورد‌های یکساله این سازمان پرداخت و گفت: سازمان تات مغز متفکر وزارت جهاد کشاورزی است و وظیفه پشتیبانی، حمایت علمی و فنی از وزارتخانه، تولید دانش فنی برای افزایش تولید در کشور را برعهده دارد.
او با بیان اینکه مرکز تحقیقات آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس به عنوان یکی از بازوان پرتوان و قوی یک واحد استانی سازمان تات نقش تولید دانش و حمایت علمی و فنی از بخش کشاورزی استان را برعهده دارد، افزود: این حمایت و تولید دانش فنی و پشتیبانی علمی با انجام طرح‌ها و پروژه‌های تحقیقاتی کشاورزی است که مشکلات بخش کشاورزی احصاء و راه‌کار‌هایی را برای حل آن ارائه می‌دهد.
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس با یادآوری اینکه در سال گذشته تعداد پروژه‌های تحقیقاتی در دست اجرای این مرکز ۲۵۸ مورد بوده که ۱۱۴ مورد هم خاتمه یافته داشتیم، بیان کرد: اگر به عمر ۶۵ ساله مرکز تحقیقات استان فارس بازگردیم در این مدت بالغ بر ۴۵۰۰ پروژه تحقیقاتی توسط پژوهشگران این مرکز انجام که نتایج آن به بخش کشاورزی و اجرا منتقل شده است.
مرادی به قبل و اوایل بعد از انقلاب اسلامی گریزی زد و گفت: در آن زمان ارقام گندم ۲ تا ۳ تن در هکتار بود، اما با فعالیت ۳۴ مرکز تحقیقات استانی و با اجرای پروژه‌های تحقیقاتی و معرفی ارقام گیاهی مناسب؛ امروز تولید گندم در هر هکتار به بالای ۱۰ تن رسیده است که با تلاش سازمان مجموعه تات بوده است.
او همچنین با تصریح بر اینکه مرکز فارس بزرگترین مرکز استانی سازمان تات در بیش از ۸۰ درصد معرفی ارقام در حوزه گندم نقش و مشارکت فعال داشته است، یادآور شد که به همت این مرکز در یکسال گذشته ۹ جلد کتاب به زبان‌های انگلیسی و فارسی نگارش و به چاپ رسیده است.
مرادی در ادامه اعلام کرد: مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس دارای ۱۱ ایستگاه و چهار پایگاه تحقیقاتی و ۲ هنرستان کشاورزی فعال در شهرستان‌های شیراز و علی آباد را دارد؛ همچنین ۳۳۰ نفر نیرو باِلغ بر ۱۰۰ مدرک دکتری و مدرک فوق لیسانس داریم.
او تعداد مقالات علمی چاپ شده در سال گذشته را ۱۷۲ مقاله اعلام کرد و افزود: تعداد ۸۵ مقاله یا تعداد نیمی از آن در مجلات کیو وای به چاپ رسیده‌اند.
مرادی اصلاح ارقام گیاهی را از دیگر فعالیت‌های مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس دانست و توضیح داد: از منظر طرح‌های تحقیقاتی برای حل مشکلات بخش کشاورزی بعضی از این پروژه‌ها در حوزه به نژادی محصولات کشاورزی است که در واقع همکاران ما در سال گذشته در اصلاح ۱۹ ارقام گیاهی مشارکت داشتند. گفتنی است که اصلاح و معرفی ارقام گیاهی یک فرآیند طولانی ۱۲ تا ۱۵ ساله است تا آن رقم گیاهی به جامعه معرفی شود.
او، ۶ رقم گندم نان را بامداد، سپهر، پریان، دامون، ماهان، بارین و سه رقم جو را متین، نگین و گلچین و ۳ رقم ذرت را علوفه ای، مختار، بهار، کوهین و دور قم چغندرقند یلدا و زیبا و یک رقم گریت فروت به نام مانا را معرفی کرد و با طرح این پرسش که چرا ما باید فرآیند ارقام گیاهی را دائما انجام دهیم، بیان کرد: ارقام گیاهی موجود عمر مفید ۵ تا ۶ ساله دارند که بعد از طغیان بیماری‌ها، خشکی و ... پتانسیل عملکرد را ازدست می‌دهند لذا باید جایگزین شود و نیاز غذایی جامعه را تامین کنیم.
این مقام مسئول با بیان اینکه جمعیت دنیا دائم در حال افزایش است و شهروندان نیاز به تغذیه بیشتری دارد، گفت: در حال حاضر ۲۲۰ میلیون هکتار گندم از اراضی دنیا تحت کشت گندم است که این محصول را تولید می‌کنند و حدود ۱۹۰ تا ۱۸۰ میلیون تن به بازار‌های جهانی عرضه می‌شود و کشور ایران نیز سالانه بین ۱۲ تا ۱۴ میلیون تن گندم نیاز دارد که برای مصرف نان و تولید ماکارونی نیاز است.
مرادی در ادامه با اشاره به فناوری‌های روز دنیا ما هم به مشابه بایستی ارقام مقاوم‌تر و بروزتری را به جامعه معرفی کنیم تا پاسخگوی نیاز غذایی در حال رشد باشیم، گفت: با معرفی یک رقم گندم مبلغ ۱۵ هزار میلیارد تومان ارزش افزوده برای بخش کشاورزی ایجاد می‌کند و در استان فارس با توجه به سطح زیرکشت ۲۸۷ هزار هکتاری گندم آبی در استان حدود ۱۴۳ هزارتن افزایش محصول خواهد داشت که ۲ هزار و ۱۵۰ میلیارد تومان ارزش افزوده به بخش کشاورزی می‌تواند ایجاد کند. این عدد می‌تواند موجب جلوگیری از ۲۵۰ میلیون دلار ارز سالانه به خارج کشور می‌شود.
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اهمیت تولید هسته‌های بذری، بیان کرد: اگر یکسال تولید این هسته‌ها متوقف شود، تولید محصولات و امنیت غذایی جامعه برای پنج سال با مشکل مواجه می‌شود.
او گفت: مرکز تحقیقات کشاورزی فارس در سال گذشته رتبه نخست کشور را در تولید هسته‌های اولیه بذری کشور کسب کرد و رکورد تولید این هسته‌های راهبردی که تامین کننده امنیت غذایی کشور و پایداری تولید است در دولت مردمی شکسته شد؛ با فعالیت ۳۴ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی در سطح کشور ۳۰ درصد تولید هسته‌های بذری را تنها استان فارس تولید می‌کند که در سال ۱۴۰۱ میزان تولید هسته‌های بذری ۱۰۷ تن بود، اما در سال ۱۴۰۲ این میزان تولید ۲۲۶ تن برای ۷۰ رقم گیاهی بود.
مرادی اظهارکرد: این ۲۲۶ تن هسته بذری؛ پتانسیل تولید ۵۵۰ هزار تن بذر گواهی شده را دارد و این میزان ۸ میلیون تن دانه گندم، جو و تریتیکاله را دارد و نیاز ۲۷ شرکت تولید کننده استان به علاوه اینکه به ۱۶ استان دیگر ارسال می‌شود و از نظر اقتصادی نیز این امر می‌تواند سالانه از خروج ۲ میلیارد دلار ارز از کشور جلوگیری کند.
او با بیان اینکه در خرداد سال ۱۴۰۱ ستاد الگوی کشت استان فارس با محوریت مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس با همکاری اتاق بازرگانی و صنایع معادن استان، اداره کل هواشناسی و سازمان‌های دیگر شکل گرفت، گفت: در این ستاد، الگوی کشت سه دشت نمدان، اقلید و داریون تهیه و دشت‌هایی از جمله ارسنجان، قره باغ و فیروزآباد را دست اجرا دارند. این الگوی کشت در این ۳ دشت به طور متوسط موجب ۳۵ درصد صرفه جویی یا ۱۳۴ مترمکعب صرفه جویی در مصرف آب می‌شود.
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس در ادامه به برگزاری ۱۹۰ دوره آموزشی برای ۲۸۰۰ نفر از کارکنان ازمان جهاد کشاورزی و دستگاه‌های تابع وابسته اشاره کرد و گفت: آموزش‌های رسمی با هدف تربیت نسل آینده کشاورزی است.
مرادی در پایان به ارتقاء ۱۳ پله‌ای این مرکز در جشنواره شهید رجایی برای اولین بار در عمر ۶۵ ساله خود اشاره کرد و گفت: همچنین رتبه در سال ۱۴۰۲ این مرکز به رتبه ۲۳ رسیده است. همچنین در بین ۳۴ مرکز فارس به عنوان مرکز برتر در حوزه پژوهش و فناوری انتخاب شدیم.
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس از حمایت و استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان توسط این مرکز سخن گفت و اعلام کرد: سال گذشته ۶ نفر از محققان این مرکز به عنوان محققان برتر ملی در موسسات مادر انتخاب شدند که برای اولین بار بوده است. همچنین اعضای هیات علمی این مرکز تحقیقات طی ۲ سال گذشته موفق به ثبت ۲ اختراع شدند.
باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»